8 Hervormd ontmoet gereformeerd, 1961-2004

1961      Het streven naar hereniging van de twee grootste protestantse kerken in Nederland ontstond in 1961. Achttien hervormde en gereformeerde predikanten spraken uit dat "de gescheidenheid van de hervormde en gereformeerde kerken niet langer geduld kan worden''. Onder de leuze “Samen Op Weg ” sloten vele gemeentes zich aan.

1966      De sinds 1960 snel groeiende groep gereformeerden in Son en Breugel voelden zich sterk verwant met de hervormde kerkdiensten, maar kerkelijk waren ze ondergebracht in Eindhoven Noord-Oost. Vanuit die gemeente werd pastorale zorg verleend door ds  Henk Harms. Tussen hem en ds de Pater ontwikkelde zich een diepe vriendschap. In 1966 werden gespreksavonden van hervormden en gereformeerden gehouden. Door de kerkenraad werd besloten vanaf november 1966 éénmaal per maand in Son geen hervormde maar een gereformeerde kerkdienst te houden. Ds. Harms was nauw betrokken bij de vernieuwing van de liturgie voor deze diensten en daaruit ontstond een leidraad voor liturgie die landelijke bekendheid kreeg.

1969       Op 9 november 1969 werd een aparte gereformeerde wijkgemeente St Oedenrode Son en Breugel opgericht. De samenwerking tussen gereformeerden en hervormden in St Oedenrode, Son en Breugel werd aangehaald. In Son en Breugel kwam er een gecombineerde wijkkerkenraad. In St Oedenrode bleef de hervormde kerkenraad in werking.

1971      De samenwerking vitaliseerde de gemeenteleden, maar het kerkbestuur was nog niet geïntegreerd. Bovendien zagen veel kerkleden er tegen op ambtsdrager te worden. Dit bracht de kerkenraad ertoe voor een nieuw Hervormd-Gereformeerd bestuurmodel te kiezen. In april verscheen het structuurplan onder de titel ”Merck toch uw kerk”. In dit plan waren  voor het bestuur van de kerk werkgroepen gedefinieerd (7 pastoraal, 3 diakonaal, 1 voor beheer en 1 voor publiciteit). De kerkenraad was veel kleiner en telde nu nog slechts 40 ambtsdragers. Daarnaast waren er 51 medewerkers nodig geacht. De werving van die medewerkers was een succes, want in september volgde een indrukwekkend jaarprogramma. Het bevatte lezingen (van ds Kroon), discussiegroepen, gemeenteavonden, jeugdwerk; de vrouwenhulpdienst (later gegroeid tot hulpdienst Son en Breugel), Oecumenische gespreksgroepen met katholieken, en de jaarlijkse landelijke collecte voor ontwikkelingswerk onder de titel “Kom over de Brug”, later opgegaan in de oecumenische collecteweek “Samen Verder”.

1972     Het kerkblad “Woord en Daad” werd een gezamenlijke uitgave van de St Petrusbanden parochie en de protestantse gemeentes in Son, Breugel en St Oedenrode.

1972      Het orgel voor het Sonse kerkgebouw werd voor in de kerkzaal geplaatst. Na enkele maanden werd besloten dat het naar het balkon moet verhuizen.

1975      In de parochie St Petrusbanden werd Piet Bakermans benoemd als pastoor. Tussen hem en ds de Pater groeide een sterke band die voor de oecumenische verstandhouding van groot belang was. Enkele malen per jaar werden gemeenschappelijke kerkdiensten georganiseerd, met communie en avondmaal.

1975       Ds de Pater ontdekte in een Friese stins een pijporgel, dat geschikt was voor de knoptoren. Dit kabinetorgel, gebouwd in Zutphen in 1875, werd in 1975 gekocht, overbracht naar St Oedenrode en geplaatst in de knoptorenkerk, ter vervanging van het harmonium.

1976      Tien vrouwen uit de gemeente vonden dat de kale noordmuur van de kerkzaal moest worden opgefleurd. Na lang overleg besloten ze dat ze het scheppingsverhaal wilden verbeelden. En na een periode van nog twee jaar en vele uren werk waren er zeven fraaie panelen geschapen, voor elke scheppingsdag één, van chaos (dag 1) tot de mens (dag 7).

1976      De gereformeerde wijkgemeente Son werd een zelfstandige gereformeerde kerk. Deze stap werd gedaan op verzoek van de kerkenraad van gereformeerd Eindhoven, maar werd omarmd door de gereformeerden en hervormden in St Oedenrode, Son en Breugel; het paste geheel in al bestaande innige samenwerking. Als gevolg van deze stap nam Ds Harms afscheid. De formele institutie van de nieuw opgerichte gereformeerde kerk volgde  per 1 juli 1977. Inmiddels was ds Hans van den Born al beroepen als predikant van die kerk. Hij trad in op 13 november 1977.

1981      De hervormden en gereformeerden in St Oedenrode, Son en Breugel verenigden zich formeel in een federatief verband onder de naam “Hervormde-Gereformeerde Kerkengemeenschap te Sint Oedenrode, Son en Breugel”. Ds de Pater en ds van den Born werden de eerste predikanten van de federatie. Op initiatief van ds van den Born werd de eerste maandagochtendgroep opgericht. Later splitst deze gespreksgroep zich en de “maandagochtendgroepen” bleven, in aantal groeiend, tientallen jaren bestaan; ze hebben ook thans nog een aanzienlijke deelname.

1982       Ds van den Born nam afscheid en werd opgevolgd door ds Geurt Baerends. Het klikte al gauw tussen hem en ds de Pater. Samen zaten ze soms urenlang in de tuin een pericoop uit de hebreeuwse Bijbel te vertalen. Op leerhuisavonden gaven ze samen iets van de dingen die ze bij Paulus en de profeten hadden gevonden door aan de gemeenteleden.

1983      Grote demonstratie in den Haag van het IKV (interkerkelijk Vredesberaad), “Help de kernwapens de wereld uit, om te beginnen in Nederland”. De meningen waren landelijk sterk verdeeld. Ook binnen onze gemeente was dat het geval en een aantal leden zegden hun lidmaatschap op. Op suggestie van de synode werden gespreksgroepen opgericht met als doel begrip te krijgen voor elkaars standpunt. De evaluatie op een gemeenteberaad liet zien dat deze gesprekken heilzaam waren.

1986      De synodes van de Hervormde kerk, de Gereformeerde kerken en de Evangelisch Lutherse kerk verklaarden dat zij in staat van hereniging waren. Het aantal kerkleden in St Oedenrode, Son en Breugel was gegroeid tot ongeveer 2200 leden, waaronder 450 gereformeerden en 1750 hervormden.

1988      In de gemeente werd een actie gehouden om twee koperen kroonluchters  voor de Knoptorenkerk mogelijk te maken. Er werd o.a. een rommelmarkt bij de Knoptorenkerk gehouden.

1989      Toen ds de Pater in 1987 met emeritaat ging werd ds Welmoed van Seventer aangesteld als part-time predikant voor 50% van de werkweek. Haar belangstelling ging vooral uit naar pastoraal werk. Ds de Pater bleef in St Oedenrode wonen en overleed in 1989 op 67 jarige leeftijd. In het herdenkingsnummer van Woord en Daad werd zijn invloed, zijn humor en zijn hartstocht met liefde beschreven: Hij was de spil van een bloeiende gemeente en een bloeiende oecumene, zowel in Sint Oedenrode als in Son en Breugel. Hij was onvermoeibaar bezig met het bestuderen van de Bijbel en van zijn leermeesters, Barth, Noordmans, Miskotte en Kroon. En in het leerhuis, de cursusvorm voor gemeenteleden, nam hij zijn gemeente mee in dat proces. Hij had een warme belangstelling voor ieder die met hem in aanraking kwam, maar was ook kritisch, in de eerste plaats voor zichzelf. Ook thans nog worden zijn kernachtige uitspraken vaak aangehaald.

2003      De landelijke fusie van de Nederlandse Hervormde kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch Lutherse kerk in het koninkrijk der Nederlanden werd een feit. De naam van het nieuwe kerkgenootschap werd “Protestantse Kerk van Nederland”, afgekort: PKN.
De naam van de gemeente werd “Protestantse gemeente te Sint-Oedenrode, Son en Breugel”

2004      Op grond van de ordonnanties van de PKN moest een “plaatselijke regeling” worden ingevoerd. Die werd opgesteld en op een gemeenteberaad besproken. Alle besluiten van de bezinningsperiode 1990, inclusief de organisatie van het bestuur van de gemeente via ambtsgroepen werden erin beschreven.